Mədinəku hicrət,çı İmom Huseyni(ə) ğıyomi muhimmə noxtəy
Rəcəbə manqi 28 minnə ruj çı İmom Huseyn(ə)-i ğiyom iyən hərəkəti binovrə be ki tole torixədə, bə fəsod, zılm iyən 2diməti ələyh yolə ğiyom bə hisob omeydə. Həmonə ğiyom ki bə əzəmətinə ğəhrəmonəti əvəz bıə və tosə bə ısət de fəsod və zılmkorə hakimon mubarizə bardeyro,bənə ulqo ğərorış qətə.Huseyn İben Əli(ə), Həzrəte Əli(ə) iyən Həzrəte Fatimə(s) hırdən və Şiəyon 3 minnə İmom be. Ə Həzrət Hicri Ğəməri 50 minnə sorədə bə imomət rəsə. İmom Huseyn(ə)-i imoməti 10 sori əvvələdə de Muaviyə xəlofəti həmzəman be. ə Həzrət de Muaviyə qıləy əhdnoməş be ki bə ım əhdnomə bəfo kardey xoto, sukut kardəş be. əmmo Muaviyəku bəpeşt, İmom Huseyn(ə) Yəzidi vədə ki bə hukumət rəsey loyiğ nıbe, muğavimətış kardə və dəy beyətış nıkardə və jığo ğiyomi boydəği rostış kardə.
Xıdo Rəsul(s)-iku bəpeş bıə zəmonədə, çı İmom Huseyn(ə)-i ğiyom, mınhərifə çiyonku həğiğiyə islomi oqətey bois bıə. Mədinəku bə Məkkə səmt, İmom Huseyn(ə)-i hərəkət, həminə ğiyomi binoəkə be.
Torixədə ğeyd be ki Muaviyə maqi bəpeşt, çəy hırdən Yəzid, yolonku beyət qəteyro bə Mədinə hakim “Vəlid İbne Ətiyə İbne əbi Sofyan” qıləy məktobədə nıvıştəş be: “ey əbu Muhəmməd, çıme məktubi bəy bırosn, peşo har kəs ki beyətış nıkardə, çəy sə de məktobi cəvobi bə ico bəvığand, vəssəlom”.
Bəle əzizə duston, İmom Huseyn(ə) bə Vəlidi dəvəti əsos, bə çəy kə şə və de yande votımoni bəpeşt, İmom Huseyn(ə) jığo hamiyəşe: əmə nəbovvəti xandan iyən risoləti məədənimon, əmənimon ki firiştəon bə çəmə kə şe-omey kardedən və Mıtəalə Xıdo ıştə rəhməti de əmə binoş kardə və de əmə həm bə oxo bərosn. əmmo Yəzid qıləy be əxloğ, şərobxor, cinoyətkor və oşko surətədə benomusəti kardə, bənə az hiç vaxt dəy beyət nibəkardəm. Isət ım şanqo çok diyə kənən və əmə həm çəmə koədə fik kardedəmon ki xəlofəti vırə və məğomiro çəmə miyonədə kom şəxs vey loyiğ heste?”
Jığo be ki ə şəv İmom Huseyn(ə) təhdidiku ozod bıə əmmo həmonə şəvi bəpeşt, Mərvan İbne Həkəm bə İmom Huseyn(ə) votışe: “ pidəme tıni sıforış bıkom və çıme sıforış ıme ki de Yəzid beyət bıkə, boçiki dınyo iyən axırətiro ım ko botı vey çoke”.
İmom Huseyn(ə) çəy cəvobədə votəş be: “ əmə həmmə Xıdoku hestimon iyən bə çəy səmt obəqadımon, har vaxt İslomi ummət bə qıləy hakim bənə Yəzid dıço bıbu, bəpe islomi fatihə bıhandəmon. Az çıme cəddiku, Xıdo Rəsul(s)-iku məsedəbim ki hamiyəş be: bə Əbi Sufyani hırdənon xılofət hərom bıə”.
De Yəzidi hukumət, İmom Huseyn(ə)-i mıxolifət, vey rə Mədinə milləti miyonədə muntəşir bıə. Mədinə əholi de bə İmom Huseyn(ə)-i himoyəon təkyə kardey vositə, Yəzidi rəftoronku ğeyzin bin və oşko surətədə dəy muxalifət kardışone.
Im İnğilob iyən ozod tələbəti, qıləy donə be ki İmom Huseyn(ə) Mədinədə ıştə oxonə rujon iştiroki zəmonədə ım şəhri əholi miyonədə peşandeşe iyən Yəzidi məhv bıə hukuməti hədəf qəteşe. İmom Huseyn(ə) de Vəlid iyən Mərvan İbne Həkəmi çand kərə tələbon və isroron dim bə dim be, əv zınəş be ki əqə de Yəzid beyət nıko, çəy mıxulifət bois bəbe həminə vırədə kıştə bıbu, peşo Mədinəku mıhocirət kardey ğəroli fikədə mande.
Im hicrət həmonə yol iyən tale hələkə hicrət be ki İslomi torix, İslomi hərəkəton və ədolət tələbətiədə, barz və stajış nıbıə məğom peydoş kardə.
Xosə əməson, İmom Husyen(ə) Mədinəku xarıc bey bənav, Xıdo Rəsul(s) və ıştə əzizə inə və bozorqvarə dədə ğəbi sə de əvon videmon kardışe. Kali rəyoyətonədə nəğl bıə ki İmom Huseyn(ə) Xıdo Rəsul(s)-i ğəbi sə hamiyəş be: ” Xıdovənda! Im ıştı peyğəmbər Muhəmmədi ğəbe, və az Muhəmmədi kinə hırdənim, hodisəoni mıro icod bıə ki tı zındəş. Xıdovənda! Az məərufım pidə iyən monkəriku nıfrətım heste, ey əzəməti soyb, bə ım ğəbi həx iyən bə ə şəxsi ki bəvədə heste, tıku pidəme ə çi ki tı iyən ıştı Peyğəmbəri rizoyəti bois bəbə, bə mın bıdə”
İmom Huseyn(ə) bəştə ailə və xışavəndon xəbəş do ki Mədinəku xarıc bey ğəsdış heste. əvon həm hicrətiro, de Həzrəti bə ico ıştə hozzoəti elanışon kardə. Ə Həzrət(ə) Mədinəku xarıc bey zəmonədə Ğəsəsi Surə 21 minnə ayə ki Həzrəte Musa(ə)-i məğomədə nozil bıə ğeraətış kardə:
“Çən, (Mosə)çı şəhriku xaric be. qıləy holədə ki, niqəron iyən de tarso-larzi voteşe: Xıdolim ha! mıni çı sıtəmkorə ğovmi(dastiku) peroxon.”
İmom Huseyn(ə) həmçınin ıştə vəsiyətnomədə hamiyəş be: “və ğərəz ım ni ki çıme cəddi umməti miyonədə isloh kardeyro xarıc bıəm. Az əmre be məəruf iyən nəhye əz munkriro ğiyom kardəm və bə çıme cəd( Xıdo Rəsul) (s) və çıme dədə Əli(ə)-i roy iyən metodi rəftor bəkam”.
İmom ıştə hicrətiro Mədinə şəhri intixobış kardə boçi ki ım muğəddəsə şəhrədə Omrə əemalon əncom doeyro İslomiyə millət iştirokışon be. Və ə Həzrət vey çok karde zınəş be muxtəlifə qrupon vindemon bıko və de Oməvi və Yəzidi təşkilaton bıə ıştə muxalifəti illəti təbyin bıko. əlovə bə ım İmom Huseyn(ə) de ım roy karde zınəş be de islomi muxtəlifə qrupon əcumlə Kufə və Bəsrə şəhronədə rabitəş bıbu və islomi məarifiku bəzi baxşon barədə de əvon sıhbət bıko.
İmom Huseyn(ə) ıştə coni bo ıştə cəd Xıdo Rəsul(s)-i fıdo kardəş be. Tosə Ə Həzrəti şəhodəti bənav, Oməvi hukumət vey ğoym be və ehanə İmom Huseyn(ə) də əvon sulh əki çəvon səltənət vey ğoym əbi, və hol ım ki ə Həzrət(ə) deşət ğiyom və şəhodəti vositə, çəvon dıvləti məhv bey iyən İslomi umməti hidoyəti bois bıə.
Bə ə Həzrət iyən bə çəy bəfodorə əshab səlom bıbu....