Har sor aprelə manqi 18-minə ruj dınyoədə bənə Abidəon və Tarixiə Məkanon muhafizə ruji bə UNESKO 1983-minə sori ğərori muvafiğ ğeyd bedə
De ım tədbiri əlağədar tarix elmon doktor Akif Məmmədli bə “Sputnik Azərbaycan” sayti muxbiri votəşe ki, tarixiə abidəon çəmə milliə pasporte. Əmo təəssuf ki, bəvon lağeydə munasibət heste. Məsələn Qax rayoni Gulluk diədə qıley ğədimə abidə hestbe. Isət əv rıjiə, iqlə çey binovrə mandə”.
Çe Məmmədli votəyədə yolə həğiğət heste, bənə çey votə fakti , respublika əraziədə xeyli co tarixi abidə və məkanonən bərbod vəziyyətədən. Respublika Mass-media bı həxədə hakənə məlumaton dodən, əmo Boku hokumət bə ım fakton pape bedəni, jəqo tarixiə rizon çe arə bardə proses hələən dəvom kardedə. Məsələn, “ Tolishmedia.com ” sayt dəvardə sori Şamaxi rayonədə bə Şirvanşahon devri dair Qolestan ğələ bərbod vəziyyətiku xəbə doəşbe. Tosə ısət hokuməti həmonə ğələ xilas karde ro jı tədbirış vindəni. Hejo həmonə vaxti “Sputnik Azərbaycan”i Zaqatala şəhərədə ğədimə ğələ, Rusə Pravoslavə kilisə, Çinqizğalə nominə abidə ocizonə vəziyyətiku nıvıştışe. İlisuədə Came məsçit, Qax rayoni Ləkut diədə pencminə əsri Haft Kilisə Monastr kompleks, Ğəbələ rayoni Dızaxlı diədə bə haftminə əsri aid Komrat Baba turbə, Oğuzədə Calut monastr, Sanqəçolə nezi 500 sornə Kərvonsorə, Şamaxi Kələxonə di ətrofədə bə sufion aid 8 qılə turbə, Nardaranədə 700 sornə ğələ, Lankonədə 250 sornə Qırdulə ğələ və həniən co abidəon təcili bə təmir və bərpo mehtoc bıe barədə çe Respublika co İnfornasiya resursonən haray kəşəşone. Ponə sori “Azadlıq.org” sayti Abşeroni Zirə ğəsəbədə bə Şirvanşahon devri aid qıley məğbərə rıjnie həxədə məlumat doşe.
İyo ğeyd karde bə vırə ebəqınie ki, Azərbaycanə Respublika mustəğiləti bəpeş Lankini Cil diy “Se Xəlifə” ocəğo se qılə ğədimə ğəbi sığon, “Əli lınqə riz” və həniən kali co artefakton, Şıxəkon diədə Şeyx Zahid Qilani ğəbi sığ dızdişone. Im curə bə tolışə xalği tarixi aid dızdiə əməlon Ostoro və Lik şəhrestononədən sə qətışe. Im ğədər fakton Boku hokuməti bə keşvəri tarixi abidə və məkanon beetino munasibəti oşko nişon dodə.
İbrimi Zahirəddin. Çe Rusiya Yekaterinburğ şəhərku, İİR sədo, tolışi radio.